توتون موصل یا تنباکو میوه ای نوعی ماده معطر است که معمولا در قلیان استفاده می شود. تنباکوی موصل از متنوع ترین برگ های تنباکو تهیه می شود و طیف وسیعی از طعم های مختلف در آن احساس می شود. اسانس های مختلف شیرین کننده همراه با برگ های تنباکو برای تولید تنباکو موسل استفاده می شود. حال، اصطلاح «مصل» از کجا آمده است؟ این اصطلاح از قرن نوزدهم در زمان امپراتوری عثمانی به این برگ های تنباکو اطلاق می شد.

افرادی که در گذشته زندگی می کردند سیگار را تنباکو می نامیدند. تنباکو نوعی تنباکو بود که در مزارع ایران و ترکیه کشت می شد، به همین دلیل مردم به راحتی به آن دسترسی داشتند.

در زمان امپراتوری عثمانی، مصریان نگران تهیه تنباکوی خود بودند. به همین دلیل به فکر تولید تنباکو افتادند. آنها با ایجاد دو سوراخ روی میوه نارگیل قصد داشتند آب داخل نارگیل را استخراج کنند. مصری ها با طی چند مرحله ساده مانند تعویض لوله لاستیکی با چوب بامبو و گذاشتن خاک رس سوخته توانستند قلیان تولید کنند. در آن زمان این ابداع جدید را گوزا می نامیدند که امروزه به نام شیشا معروف است. معرفی چند تنباکو ایرانی.

تنباکوی شیرین: این نوع تنباکو بسیار ملایم است و درصد نیکوتین کمی دارد. کشت این نوع توتون در خراسان، کاشان، اصفهان و مناطق جنوبی ایران صورت می گیرد.

تنباکو گرم: در این نوع تنباکو میزان نیکوتین، روغن و قند بیشتری نسبت به سایر انواع تنباکو وجود دارد. تنباکو خوانسار نوعی تنباکو تند است که در ایران مصرف زیادی دارد. تنباکوی زرد طلایی بسیار تند است و بیشتر کشورهای عربی آن را دوست دارند. تنباکو کردستان مهاباد یکی از بهترین انواع تنباکوهای موجود در ایران است که فقط در منطقه خود کشت می شود.